In het kader van de taxshift heeft de regering de laatste maanden een reeks fiscale maatregelen beslist om over te stappen van een belasting op arbeid naar een belasting op kapitaal. Een van deze maatregelen is een taks die erg controversieel is. Het gaat hier om de speculatietaks. Tot nog toe waren meerwaarden op aandelen vrijgesteld.
Deze taks bestaat uit een heffing van 33%, onder de vorm van een bevrijdende voorheffing, op meerwaarden die op korte termijn worden gerealiseerd, en dit wil zeggen minder dan zes maanden na het verkrijgen door natuurlijke personen, buiten hun beroepsactiviteit.
De belastbare basis is gelijk aan het verschil tussen de ontvangen opbrengst (eventueel te verminderen met de beurstaks 'TOB') en de prijs betaald om aandelen of deelbewijzen te verkrijgen (eventueel te verminderen met de beurstaks 'TOB').
Het toepassingsgebied van deze maatregel zorgt voor felle debatten. Het lijkt erop dat deze maatregel doelt op meerwaarden uit de verkoop onder bezwarende titel van aandelen of deelbewijzen die beursgenoteerd zijn, maar ook op warrants, opties of aandelencertificaten. Deze taks betreft enkel natuurlijke personen, aangezien er voor ondernemingen reeds een regeling van belastingheffing op kapitaalwinst uit speculatie bestaat.
De Koning moet binnenkort een koninklijk besluit uitvaardigen dat de toepassingsgebieden van deze maatregel vastlegt en verduidelijkt welke afgeleide producten op aandelen daartoe zullen behoren. Ook hieromtrent wordt een debat gevoerd. Is dit de koning verantwoordelijk voor het bepalen van het toepassingsgebied van deze maatregel?
Indien aandelen deel uitmaken van een schenking, moet gecontroleerd worden of de tijdspanne van zes maand tussen de verkoop van de aandelen en het moment waarop de schenker deze aandelen verworven heeft verlopen is of niet. Indien hierop het antwoord ja is, wordt de taks niet toegepast. Deze maatregel is evenmin van toepassing op aandelen verkregen in het kader van een aandelenoptieplan.
Tot slot kan een belastingplichtige geen aftrek toepassen in geval van minwaarden.
In het kader van de taxshift probeert de regering sinds meerdere maanden maatregelen te nemen om een verschuiving van belasting op werk naar een belasting op kapitaal te bewerkstelligen, door belastingvoordelen in te voeren die snel met andere belastingmaatregelen worden aangevuld. Deze speculatietaks houdt enerzijds het risico in niet efficiënt te zijn noch het beoogde rendement te halen en anderzijds te zorgen voor meer beleggingen in het buitenland.