Menig belastingplichtige is op een bepaald ogenblik onderhoudsgeld verschuldigd. Dit kan zijn oorsprong vinden in een gerechtelijke beslissing die bijvoorbeeld volgt op een echtscheiding of voortkomen uit vrijwillige betalingen (in toepassing van een akkoord tussen schuldeiser en schuldenaar) die uitgevoerd worden te voordele van een ouder of een kind die tijdelijk of permanent bijstand nodig heeft.
De gelden die betaald worden zijn voor 80% aftrekbaar voor de onderhoudsplichtige, indien ze aan de hierna volgende voorwaarden voldoen en zijn ook in dezelfde proportie belastbaar voor de onderhoudsgerechtigde. In dit verband dienen we te herinneren aan de verplichting, waar vaak aan voorbij wordt gegaan, die rust op de onderhoudsplichtigen om de roerende voorheffing op de gelden die betaald worden aan buitenlandse inwoners in te houden.
Om aanspraak te kunnen maken op de aftrek van het onderhoudsgeld dat effectief betaald werd, moet aan vier cumulatieve voorwaarden voldaan zijn :
- Ze moet betaald worden in uitvoering van een onderhoudsplicht voortvloeiend uit het Burgerlijk Wetboek of het Gerechtelijk Wetboek;
- De begunstigde van het onderhoudsgeld mag geen deel uitmaken van het gezin van de persoon die dit onderhoudsgeld betaalt ;
- . De betaling moet gerechtvaardigd worden op basis van bewijsstukken;
- Het onderhoudsgeld moet op regelmatige basis betaald worden.
Deze vier voorwaarden worden zeer strikt door de hoven en rechtbanken beoordeeld. Dat is onder meer het geval voor de vierde voorwaarde die vereist dat het onderhoudsgeld waarvan men de aftrek vraagt met een zekere regelmaat betaald wordt.
Dit beantwoordt aan een evident doel: vermijden dat de belastingplichtigen de aftrek vragen van alle stortingen die voor verschillende redenen aan hun naasten worden uitgevoerd zoals een verjaardag, het behalen van een diploma, …
Als niet wordt vereist dat de stortingen wekelijks of maandelijks moeten gebeuren, wordt toch geëist dat deze vóór de normale vervaldag worden uitgevoerd en zonder al te veel vertraging.
De rechtbank van eerste aanleg van Antwerpen heeft ons daaraan herinnerd in een vonnis van 20 november 2015. In dat geval had de rechtbank de aftrekbaarheid uitgesloten van onderhoudsgelden die niet op regelmatige basis werden betaald, maar die afgehouden werden op het vakantiegeld van de onderhoudsplichtige.
Dit herinnert ons eraan hoe belangrijk het is om de vonnissen en akkoorden die de storting van een periodiek onderhoudsgeld aan een onderhoudsplichtige te respecteren. Naast de eventuele burgerlijke en strafrechtelijke sancties zij er inderdaad ook nog negatieve fiscale gevolgen voor de onderhoudsplichtige.