Aan de crytomunten zoals Bitcoin en Ethereum valt niet meer te ontkomen. Waren zij nog een marginaal fenomeen enige tijd geleden, vandaag de dag kent iedereen ze. En zo ook natuurlijk de fiscus.

De vraag naar het fiscaal regime van investeringen in cryptomunten werd al langer gesteld. Er kan weinig twijfel over bestaan dat iemand die in het kader van zijn beroep cryptomunten verhandeld daarop belast zal worden in de personenbelasting en dit als beroepsinkomsten. Dit zal echter maar een zeer kleine groep van investeerders beschrijven.

De veel meer voorkomende situatie is een investeerder die een aantal bitcoin heeft gekocht in het verleden en daarop nu een mooie meerwaarde heeft verwezenlijkt. De vraag stelt zich in dit geval of deze meerwaarde belastbaar is.

Op grond van de fiscale wetgeving, zijn praktisch alle winst of baten, hoe ook genaamd, die tegelijkertijd aan de beide onderstaande voorwaarden voldoen, belastbaar als diverse inkomsten (aan een tarief van 33%) :

1° behaald zijn buiten het uitoefenen van een beroepswerkzaamheid;

2° niet voortkomen van het normaal beheer van een privé-vermogen.

Het begrip "beheer van een privé-vermogen" wordt als volgt omschreven:

"Feitelijk wijkt het beheer van een vermogen af van de uitoefening van een winstgevende betrekking of van een speculatie, zowel door de aard van de goederen - d.w.z. onroerende goederen, waarden in portefeuille, roerende voorwerpen (allemaal goederen die normalerwijze een privé- vermogen uitmaken) - als door de aard van de daden die met betrekking tot die goederen verricht worden : daden die een goed huisvader verricht voor het dagelijks beheer, maar tevens met het oog op het winstgevend maken, de tegeldemaking en de wederbelegging van bestanddelen van een vermogen, d.i. van goederen die hij heeft verkregen door erfopvolging, schenking of door eigen sparen, of nog als wederbelegging van vervreemde goederen".

Als normale handelingen van beheer van een privé-vermogen - ongeacht de samenstelling ervan - kunnen niet worden aangezien, de handelingen die, inzonderheid gelet op hun herhaling, feitelijk het uitoefenen van een beroepswerkzaamheid of van een winstgevende bezigheid vormen.

Volgens de parlementaire werken die de toepasselijke wetbepalingen hebben ingevoerd vallen de aankoop en verkooptransacties van roerende voorwerpen altijd in het kader van een privé-vermogen en zijn ze dus vrijgesteld tenzij ze wegens hun frequentie beroepsmatig worden.

De vraag stelt zich dus of de bitcoin onder de uitzondering voorzien door de wet voor roerende voorwerpen kunnen vallen. Dit lijkt ons in bepaalde gevallen verdedigbaar. Er zal inderdaad op een “case by case” basis moeten nagegaan worden, aan de hand van de concrete feiten, of de vrijstelling kan toegepast worden. Dit is de conclusie die volgens ons in de meeste gevallen zal moet getrokken worden op grond van de wet.

De ruling commissie heeft zich reeds uitgesproken in één specifiek geval over het belastingregime van bitcoin in ruling van 5 december 2017. De ruling werd aangevraagd door een student die een speciale applicatie had ontworpen voor de automatische aan- en verkoop van digitale munten. De vraagstelling was beperkt: de student vroeg de rulingcommissie om te bevestigen dat hij belastbaar was onder artikel 90 van het wetboek van inkomstenbelasting (WIB) (als diverse inkomsten) en niet onder artikel 23 WIB (als beroepsinkomsten). De student had de applicatie ontwikkeld als hobby en uit interesse in zijn studiedomein; dit met beperkte middelen en weinig georganiseerd. De rulingcommissie besluit dan ook dat de gerealiseerde meerwaarde belastbaar is als divers inkomen gelet op het speculatief karakter.

Uit deze ruling vallen echter weinig algemeen toepasbare regels te extrapoleren. De student ging er al vanuit in zijn vraagstelling dat hij ofwel belastbaar ging zijn onder artikel 90 WIB ofwel onder artikel 23 WIB.

In de media is sprake van een nieuwe ruling waarin de rulingcommissie zou besloten hebben dat elke meerwaarde gerealiseerd op bitcoin belastbaar is als divers inkomen omdat een dergelijke investering, gelet op het volatiel karakter van de munt, altijd speculatief zou zijn. Deze ruling moet nog worden gepubliceerd dus het laatste woord is hierover duidelijk nog niet gezegd.

Vergeet echter niet dat een ruling altijd het standpunt is en blijft van de fiscus, en daarom nog niet van de wet!