Het is geen verrassing dat de wetgever met een wet van 21 december 2013 in ons recht een logisch gevolg heeft ingevoerd van de verplichting die aan de Belgische handelsvennootschappen werd opgelegd om niet langer aandelen aan toonder uit te geven en al hun aandelen die eerder aan toonder werden uitgegeven, om te zetten in aandelen op naam of in gedematerialiseerde aandelen.

Een zeker aantal belastingplichtigen, waaronder de privé-stichtingen en Belgische vennootschappen, hebben op heden de plicht om het bestaan van inschrijvingen of aandelen op naam die aan een overledene toebehoorden aan de fiscale administratie door te geven van zodra ze op de hoogte zijn van het overlijden.

Diezelfde belastingplichtigen zien zich, na het overlijden van de houder van een inschrijving of van een aandeel op naam, verbieden een dergelijke overdracht of wijziging van deze aandelen toe te laten.

Deze vennootschappen of privé-stichtingen moeten een lijst van aandelen overmaken aan de administratie vooraleer de aandelen aan de erfgenamen van de overledene kunnen overgedragen worden.

We moeten vermelden dat deze informatieverplichtingen zich opleggen of de overledene al dan niet inwoner is van het Koninkrijk; enkel de inschrijving van aandelen op naam van de overledene en de kennis die het betrokken instituut heeft van het overlijden, zijn van tel.

Deze maatregelen zullen pas op 1 januari 2015 van kracht worden zodat de procedure van overdracht van gegevens in de praktijk kan worden gebracht.

Bovendien is deze verplichting van overdracht van informatie voor dezelfde privé-stichtingen en Belgische vennootschappen verdubbeld met een verplichting om aan de fiscale administratie alle inlichtingen over te maken waarvan zij menen dat ze noodzakelijk zijn om de juiste perceptie van de successierechten te verzekeren.

Zelfs al is de bedoeling van de wetgever begrijpelijk (te weten, de erfgenamen die fraude van successierechten zouden plegen, kunnen vervolgen), de gebruikte middelen zijn zoals dikwijls, het voorwerp van kritiek: nog maar eens zijn het de privé-personen (Belgische privé-stichtingen en vennootschappen), die gebruikt worden als overbrengers van informatie, en als verplichte informatieleveranciers van de fiscale administratie.

In een rechtsstaat is het ontdekken en het vervolgen van inbreuken nochtans de rol van de staat en niet van de burgers zelf.