De oprichting van een managementvennootschap door het kader van een vennootschap teneinde via deze vennootschap de vorige activiteit te laten uitvoeren door een fysische persoon beantwoordt meestal aan vele fiscale en sociale objectieven. Eerder dan een arbeidsovereenkomst af te sluiten met het kader in hoedanigheid van bediende, sluit de vennootschap een managementovereenkomst of een aannemingsovereenkomst af met het management van de vennootschap.
In het sociaal recht vindt men het belang van de oprichting van een managementvennootschap terug in de besparingen die een bedrijf doet op vlak van de sociale bijdragen. Het beroep doen op een managementvennootschap laat ook toe om buiten het publiekrechtelijk karakter te treden dat de wetgeving op de arbeidsovereenkomst heeft.
Rekening houdend met de belangrijke vermindering van de sociale kost die het beroep doen op een managementovereenkomst met zich meebrengt, toont de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) zich bijzonder bedachtzaam tegenover deze operatie. Vandaar dat de keuze voor de herkwalificatie, de inhoud en de effectieve uitvoering van de overeenkomst doorslaggevend blijken voor de toepassing van het sociaal zekerheidsstelsel.
De RSZ beschikt essentieel over twee middelen om dergelijke operatie aan te vallen en het bestaan van een link van ondergeschiktheid tussen partijen aan te tonen, met andere woorden van een toezichts-, leidinggevende en gezagsbevoegdheid van een werkgever op een werknemer: de herkwalificatie en de simulatie met tussenpersonen.
De herkwalificatie van de overeenkomst moet aantonen dat de partijen een ongeschikte kwalificatie aan hun akkoord hebben toegekend die niet overeenkomt met haar inhoud. De simulatie met tussenpersonen heeft een discordantie tot gevolg tussen de uitvoering van de overeenkomst en haar inhoud, wat in feite het bestaan van een arbeidsovereenkomst aantoont.
Twee Koninklijke Besluiten van 11 februari 2013 maken de sociale ruling voortaan mogelijk om meer juridische zekerheid te geven aan de kwalificatie van een managementovereenkomst als aannemingsovereenkomst.
Voortaan moet het dus mogelijk zijn om een zaak aanhangig te maken bij de Administratieve Commissie ter regeling van de Arbeidsrelatie die door de programmawet (I) van 27 december 2006 (B.S. 28 december 2006) werd opgericht, of bij de Commissie voor sociale ruling, teneinde een beslissing te bekomen over de kwalificatie van een bepaalde arbeidsrelatie, zoals deze die uit een managementovereenkomst voortkomt.
Er kan met name een zaak aanhangig gemaakt worden bij de Commissie door een gezamenlijke aanvraag van de partijen die een arbeidsrelatie hebben of door één van hen. Zo een aanvraag kan ingediend worden (i) tussen 1 januari 2013 en 31 december 2013, (ii) voor het starten van de arbeidsrelatie of binnen een termijn van één jaar vanaf het begin van de arbeidsrelatie, (iii) wanneer de werknemer zijn aanvraag doet bij zijn sociaal verzekeringsfonds tijdens zijn lidmaatschap of in het beginjaar van de arbeidsrelatie of (iv) in het jaar van het van kracht worden van een wetswijziging die van toepassing is op de arbeidsrelatie.
Er wordt in principe een beslissing genomen binnen een termijn van drie maanden die volgt op het indienen van de aanvraag en er kan beroep tegen worden aangetekend voor de arbeidsrechtbank. Zij verbindt de instellingen die vertegenwoordigd zijn in de Commissie alsook de sociale verzekeringsfondsen.
Aangezien de twee Koninklijke Besluiten op 3 maart 2013 van kracht werden, zou de Commissie voor sociale ruling dus dit jaar operationeel moeten zijn.
Deze nieuwe structuur, die op een zekere manier in het sociaal recht de tegenhanger is van de Dienst van beslissingen in fiscale zaken, zou moeten toelaten om de arbeidsrelaties te beschermen en bijgevolg enkele lange gerechtelijke procedures te vermijden