De term « corporate actions » verwijst naar verschillende handelingen die door een buitenlandse vennootschap kunnen uitgevoerd worden zoals de uitkeringen van liquidatieboni en van terugkoop, de uitkeringen van bonusaandelen, dividenden in natura en optionele dividenden, aandelensplitsingen ("stock split"), fusies, partiële splitsingen en gelijkaardige handelingen, kapitaalverminderingen (in natura of in speciën) aandelenruil, enz.
Laten we het courante voorbeeld van een spin-off nemen. Als we naar de doelstellingen kijken, dan is een « spin-off » een handeling waarmee een vennootschap als doel heeft een deel van haar activiteiten te isoleren door ze over te dragen naar ofwel een nieuw opgerichte vennootschap ofwel naar een bestaande verbonden vennootschap, zonder dat de vennootschap die een herstructurering doorvoert, wordt ontbonden.
Een bijzonder kenmerk van de « spin-off » is dat de handeling niet gepaard gaat met de betaling onder de vorm van liquiditeiten, maar onder de vorm van titels. Dan stelt zich de vraag wat met de belasting van de toegekende dividenden onder de vorm van titels in het kader van dergelijke « spin-off » handeling.
Reeds in 2012 heeft de administratie haar standpunt bekend gemaakt betreffende een uitkering van dividenden in natura (onder de vorm van aandelen of deelbewijzen) die gebeurt in het kader van dergelijke operatie. De omzendbrief merkt op dat we ons a priori niet in een handeling van partiële splitsing zullen bevinden zoals bedoeld in artikel 210, § 1ste, 1°bis van het Wetboek van inkomstenbelastingen ; een handeling die meer bepaald het karakter heeft dat de aandelen of deelbewijzen van de vennootschap die begunstigde is van de inbreng, rechtstreeks aan de aandeelhouders of vennoten van de vennootschap die herstructureert worden gegeven zonder dat deze op een gegeven ogenblik in het patrimonium van deze laatste wordt opgenomen.
Volgens deze omzendbrief moet er, op basis van de elementen eigen aan de handeling, bepaald worden of (en, in voorkomend geval, in welke mate) de uitkering van titels overeenkomt met een terugbetaling van het volstorte kapitaal verkregen ter uitvoering van een regelmatige beslissing tot vermindering van het maatschappelijk teneinde het bedrag te bepalen dat eventueel belastbaar is ten titel van dividenden.
Dit administratieve stand heeft aanleiding gegeven tot een revisie van de sectorale positie van FEBELFIN. FEBELFIN is van mening dat het ontbreken of het gebrek aan voldoende betrouwbare informatie in voorkomend geval zal leiden tot de onderwerping van het totaalbedrag van de uitkering aan roerende voorheffing.
Maar kunnen we eigenlijk spreken over dividenden in het kader van een spin-off ?
Volgens de definitie van een dividend, die we terugvinden in artikel 18 WIB, gaat het over « alle voordelen toegekend door een vennootschap aan aandelen, deelbewijzen en winstbewijzen hoe ook genaamd, uit welken hoofde en op welke wijze ook verkregen”. Deze definitie eist dus het bestaan van een voordeel. Een voordeel is hetgene wat een materieel of morel voordeel creëert of met zich mee brengt. Dit is uiteraard niet zo in dit geval in die mate dat, op het ogenblik van de spin-off, de som van de twee delen gelijk is – en gelijk moet zijn – aan de oorspronkelijke waarde van de vennootschap.
Naar onze mening is het dus, gezien de definitie van artikel 18 WIB , niet toegelaten om een handeling die neutraal is voor de aandeelhouder te belasten, want na de spin-off zal de waarde van de aandelen van de twee entiteiten in principe gelijk zijn aan de waarde van de aandelen van de onderneming voor de spin-off. De aandeelhouder heeft geen enkel voordeel ontvangen. De aandeelhouder heeft geen enkel inkomen ontvangen.
De omgekeerde interpretatie zou ons doen zeggen dat wanneer u een appel in twee snijdt u een halve appel meer heeft dan voordien. Dat is uiteraard niet zo, de aandeelhouder heeft evenveel appel na de handeling, alleen is die in twee stukken verdeeld.
Dergelijke belasting in het kader van een spin-off zou dus niet eerlijk zijn, want het gaat hier zeker niet over een voordeel en dus niet over een dividend. De aandeelhouder verrijkt zich niet door deze handeling. Trouwens, een heffing op dergelijke handeling heeft als gevolg dat de aandeelhouder 27% van zijn vermogen verliest.
Het is evenwel niet het standpunt van de administratie. Voor de redenen die zonet werden uiteengezet, Iijkt dit standpunt van de administratie zeer betwistbaar. Een heffing in die omstandigheden is volgens ons ongerechtvaardigd en onjuist.
De belastingplichtigen die zich in dergelijke situatie bevinden, zouden dus goed moeten overwegen om een klacht in te dienen en te vechten tegen deze onrechtvaardigheid.