De Dienst Voorafgaande beslissingen (DVB) heeft onlangs een voorafgaande beslissing genomen waarbij een transactie werd goedgekeurd met een aankoop met splitsing in vruchtgebruik en naakte eigendom door een dokter en zijn vennootschap.
Het maatschappelijk doel van de verzoekende vennootschap is het beoefenen van de geneeskunde en de vennootschap wordt geleid door haar enige statutaire zaakvoerder-geneesheer, die tevens vennoot is. Zijn echtgenote werkt mee in de vennootschap.
De vennootschap wenste een tijdelijk vruchtgebruik van een onroerend goed (eengezinswoning) te verwerven.
De geneesheer wenste te beschikken over een grotere oppervlakte voor het uitoefenen van zijn beroep, met een doucheruimte voor zijn klanten uit de sportgeneeskunde die oefeningen moeten kunnen doen om de juiste diagnose te stellen, met een sportzaal en een ruimer kabinet.
De dokter en zijn echtgenote waren overigens al eigenaar van een andere woning.
Deze operatie betrof dus de gesplitste aankoop van de eigendom die aan een derde toebehoorde. De vennootschap verwierf een tijdelijk recht van vruchtgebruik op het onroerend goed voor een periode van 25 jaar, waarbij de geneesheer en zijn echtgenote de naakte eigendom verwierven.
De DVB bevestigt een aantal belangrijke punten met zijn beslissing.
1) Geen voordeel in natura of abnormaal voordeel
Volgens de DVB heeft de vennootschap bij de verkrijging van het recht van vruchtgebruik geen enkel voordeel van alle aard of abnormaal of belangeloos voordeel verschaft aan de zaakvoerder of aan zijn echtgenote.
De waardering van het tijdelijk vruchtgebruik hield inderdaad rekening met de waarde van de netto geactualiseerde huurwaarde van het pand gedurende 25 jaar.
Gezien de parameters voor de waardering van het vruchtgebruik berusten op feitelijke en juridische gegevens besluit de DVB dat de waardering correct is gebeurd en overeenstemt met de werkelijke waarde.
2) Afwezigheid van een voordeel in natura of een vrijwillig voordeel tijdens en bij het einde van het vruchtgebruik
De DVB aanvaardt dat gedurende het vruchtgebruik, en bij de beëindiging ervan, deze operatie geen voordeel van alle aard inhoudt dat belastbaar is volgens de artikels 31 en 32 van het WIB92 in hoofde van de geneesheer en zijn echtgenote en niet leidt tot de belasting van een abnormaal of vrijwillig voordeel in hoofde van de vennootschap bij toepassing van artikel 26 van het WIB92.
Tijdens de duur van het vruchtgebruik, gedragen de vruchtgebruiker en de naakte eigenaar zich inderdaad als onafhankelijke partijen met betrekking tot de uitgevoerde werken. De vennootschap voert slechts werken uit die voor haar een economisch belang inhouden, die elke andere vennootschap (die als een derde optreedt tegenover de naakte eigenaar) in gelijke omstandigheden ook zou uitgevoerd hebben. De vennootschap gedraagt zich zoals elke vruchtgebruiker dat zou doen ten opzichte van de naakte eigenaar.
Met betrekking tot de correcte waardebepaling van het vruchtgebruik en van de naakte eigendom aan het begin (werkelijke waarde) op basis van objectieve criteria, levert de overdracht zonder vergoeding van het recht van vruchtgebruik geen enkel voordeel van alle aard op in de zin van de artikels 31 en 32 van het WIB92 in hoofde van de geneesheer en zijn echtgenote en leidt ook niet tot de belasting van een abnormaal of vrijwillig voordeel in hoofde van de vennootschap bij toepassing van artikel 26 van het WIB92.
De DVB voegt er evenwel aan toe dat er sprake is van een voordeel in geval:
- de vennootschap die geniet van het vruchtgebruik de uitgaven ten laste neemt gedurende de duur van de overeenkomst, die ten laste vallen van de naakte eigenaar, in de zin van het gemeen recht.
- de vennootschap die geniet van het vruchtgebruik gedurende de looptijd van de overeenkomst werken zou uitvoeren die ten goede komen aan de naakte eigenaars, zonder enige vorm van vergoeding van hunnentwege;
- de overeenkomst zou opgezegd worden voor de vervaldag van 25 jaar.
3) Aftrekbaarheid van de bedrijfslasten verbonden aan het vruchtgebruik
De lasten die het vruchtgebruik met zich meebrengt zijn aftrekbaar in hoofde van de vennootschap in de mate dat de bepalingen van artikel 49 van het WIB92 worden nagekomen.
Algemeen geldt dat de aftrekbaarheid van kosten van een vruchtgebruik (afschrijvingen, financieringskosten,...) bepaald wordt in Artikel 49 van het WIB92. De vennootschap die begunstigde is van het vruchtgebruik moet het vruchtgebruik van het verworven goed uitsluitend aanwenden voor haar beroepsactiviteiten, met name de geneeskunde.
Met betrekking tot de bestemming van het onroerend goed in vruchtgebruik aanvaardt de DVB dat de kosten die de vennootschap maakt of op zich neemt en die het gevolg zijn van de verkrijging van het vruchtgebruik (afschrijvingen van de aankoopprijs, financieringskosten, roerende voorheffing en brandverzekering) noodzakelijk zijn om belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden die voortkomen uit de uitoefening van zijn beroepsactiviteit.
4) Vermijden van belastingmisbruik
Aan de verkrijging van het recht van vruchtgebruik door de vennootschap liggen andere motieven ten grondslag dan de wil om inkomstenbelasting te ontwijken in de zin van artikel 344 §1 van WIB92.
Het gaat hier inderdaad om de wens van de vennootschap om over meer ruimte te beschikken voor de uitvoering van haar maatschappelijk doel.
De DVB bevestigt hiermee haar positief advies ten opzichte van dergelijke gesplitste verkrijgingen, voor zover deze correct gewaardeerd zijn en binnen het maatschappelijk doel van de onderneming vallen. Het komt er dus op aan juist te waarderen en de operatie op een correcte manier te rechtvaardigen...