De persoon die op fiscaal vlak een inwoner is van België is ertoe gehouden om in zijn jaarlijkse belastingaangifte aan te geven of er op één of andere ogenblik in het aanslagjaar één of meerdere rekeningen werden geopend bij een bank-, wissel-, krediet- of spaarinstelling die in het buitenland gevestigd is, dit ofwel op zijn naam, ofwel op naam van één van zijn kinderen en waarbij hij het wettelijk vruchtgebruik had op de inkomsten.

Als hij “ja” antwoordt op die vraag moet hij per rekening in zijn jaarlijkse belastingaangifte ook de naam en voornaam van de houder van de rekening vermelden, alsook het land waar deze rekening werd geopend.

Er bestaat een gelijkaardige aangifteverplichting voor diegene die op fiscaal vlak inwoner is van Frankrijk tegenover zijn eigen belastingadministratie en in een Frans vonnis werd onlangs beslist dat de geopende rekeningen, die in het buitenland worden gebruikt of gesloten en waarop de aangifteverplichting van toepassing is zoals ze voorzien is in het Franse fiscaal recht, moeten gezien worden als rekeningen die werden geopend bij elke publiekrechtelijke of privaatrechtelijke persoon die gewoonlijk effecten, titels of contant geld ontvangt om te bewaren. Ze leidt daaruit af dat de aangifteverplichting van rekeningen in het buitenland ook geldt voor een Paypal rekening.

Ten gevolge van deze beslissing die op 25 april 2013 door de Administratieve Rechtbank van Pau werd genomen, vormt een rekening die geopend werd bij de vennootschap Paypal Europe, die aan zijn houder die over een emailadres en een paswoord beschikt toegang geeft tot betalingsdiensten en toelaat om online aankopen te doen, bijgevolg een buitenlandse rekening die aan de aangifteverplichting onderworpen is, aangezien de zetel van de vennootschap zich niet in Frankrijk bevindt.

De Paypal-dienst wordt inderdaad verzorgd door Paypal Europe die een kredietinstelling is onder Luxemburgse licentie, conform artikel 2 van de Luxemburgse wet van 5 april 1993 op de financiële sector, en die onderworpen is aan de controle door de Luxemburgse autoriteiten, meer bepaald de Commissie voor de Bewaking van de Financiële Sector.

Hoewel een belangrijk deel van de gebruikers van Paypal dit systeem slechts gebruiken om online aankopen te betalen, zonder bankgegevens te communiceren, en dat het saldo van een Paypal-rekening over het algemeen nul is of licht gecrediteerd, beschikt de inwoner van België op fiscaal vlak, houder van een rekening, dus over een in het buitenland geopende rekening waarvan het bestaan blijkbaar jaarlijks moet aangeven aan de Belgische fiscale administratie.

Voor de grote meerderheid van de belastingplichtigen die houder zijn van een Paypal-rekening, is er geen enkele belastbare inkomst aan deze gelinkt, op zo’n manier dat de aangifteverplichting van dergelijke rekening geen grote aantrekkingskracht heeft voor de fiscale administratie, buiten deze om zich nog wat meer met het privéleven van de burgers te bemoeien.

Le résident fiscal belge est tenu d’indiquer, dans sa déclaration fiscale annuelle, si un ou plusieurs comptes étaient ouverts à un moment quelconque de l’exercice imposable, auprès d’un établissement de banque, de change, de crédit ou d’épargne établi à l’étranger, soit à son nom, soit au nom d’un de ses enfants dont il avait la jouissance légale des revenus.

S’il répond « oui » à la question posée, il lui faut également mentionner dans sa déclaration fiscale annuelle, par compte, les nom et prénom du titulaire du compte ainsi que le pays où ce compte était ouvert.

Une obligation de déclaration similaire existe pour le résident fiscal français vis-à-vis de sa propre administration fiscale et un jugement français a récemment décidé que les comptes ouverts, utilisés ou clos à l’étranger auxquels s’applique l’obligation de déclaration telle qu’elle est prévue par le droit fiscal français, s’entendent des comptes ouverts auprès de toute personne de droit public ou privé qui reçoit habituellement en dépôt des valeurs mobilières, titres ou espèces. Elle en a conclu que l’obligation de déclaration des comptes à l’étranger s’entend également d’un compte Paypal.

Suivant cette décision, rendue par le Tribunal administratif de Pau le 25 avril 2013, un compte ouvert auprès de la société Paypal Europe, qui permet à son titulaire, disposant d’une adresse de courrier électronique et d’un mot de passe, d’avoir accès à des services de paiement et de procéder à des achats en ligne, constitue dès lors un compte étranger soumis à l’obligation de déclaration, puisque le siège de la société ne se situe pas en France.

Le service Paypal est effectivement assuré par Paypal Europe, qui est un établissement de crédit sous licence du Luxembourg, conformément à l’article 2 de la loi luxembourgeoise du 5 avril 1993 sur le secteur financier, et est soumis au contrôle des autorités luxembourgeoises, plus précisément de la Commission de Surveillance du Secteur Financier.

Bien qu’une partie importante des utilisateurs du service Paypal ne l’utilisent que pour payer des achats en ligne, sans communiquer de données bancaires, et que le solde d’un compte Paypal est généralement nul ou faiblement créditeur, le résident fiscal belge, titulaire d’un tel compte, dispose donc d’un compte ouvert à l’étranger dont il semble bien devoir déclarer l'existence annuellement à l’administration fiscale belge.

Pour la grande majorité des contribuables qui sont titulaires d’un compte Paypal, aucun revenu imposable n’est pourtant lié à celui-ci, de telle sorte que l’obligation de déclaration d’un tel compte n’est pas d’un grand attrait pour l’administration fiscale, hormis celui de s’immiscer toujours un peu plus dans la vie privée des citoyens.

Nicolas THEMELIN