Le droit fiscal est d’ordre public : ceci signifie que nul ne peut y déroger et que la loi doit s'appliquer dans tous ses volets quand les conditions de son application sont réunies.

Ce caractère d’ordre public est attaché à toutes les dispositions du CIR et notamment aux dispositions prévoyant la procédure d’établissement de l’impôt.

Ceci a récemment été rappelé par le tribunal de première instance d’Anvers dans un jugement du 19 janvier 2015.

Dans l’affaire qui était soumise au tribunal, les contribuables n’étaient pas parvenus, par l’application Tax on web, à déclarer aux bons codes de leur déclaration les intérêts de leur emprunt hypothécaire pour leur habitation propre. Ils avaient donc joint à leur déclaration une annexe qui précisait explicitement que les montants d’intérêts devaient être considérés comme ayant été déclarés aux codes appropriés.

L’administration va cependant enrôler l’impôt sans tenir compte de cette annexe.

Devant le tribunal, le dernier argument soulevé par les contribuables consistait à dire que, de cette façon, l’administration avait rectifié leur déclaration sans leur adresser au préalable l’avis de rectification, prévu à l’article 346 du CIR.

Cet article prévoit que lorsque l'administration estime devoir rectifier les revenus nets et les autres éléments que le contribuable a soit mentionnés dans sa déclaration, soit admis par écrit, elle doit faire connaître à celui-ci, par lettre recommandée à la poste, les revenus et les autres éléments qu'elle se propose de substituer à ceux qui ont été déclarés ou admis par écrit en indiquant les motifs qui lui paraissent justifier la rectification.

Le tribunal va porter une importance primordiale à cette erreur procédurale.

Il va, en effet, considérer que la loi fiscale étant d’ordre public le non respect de l’article 346 du CIR doit primer et être constaté d’office par le tribunal qui doit conclure à la nullité de la taxation établie.

Dans ce jugement, le tribunal confirme que les annexes à la déclaration en font partie intégrante et doivent, bien entendu, être prises en compte lors de l’établissement de l’impôt.

Het fiscaal recht is van openbare orde: dit betekent dat niemand er mag van afwijken en dat de wet in al haar aspecten dient toegepast te worden wanneer de voorwaarden van haar toepassing vervuld zijn.

Alle bepalingen van het WIB zijn van openbare orde en met name de bepalingen betreffende de procedure voor de vestiging van de inkomstenbelastingen.

Er werd hier onlangs nog aan herinnerd door de rechtbank van eerste aanleg van Antwerpen in een vonnis van 17 mei 2016.

In de zaak die aan de rechtbank werd voorgelegd, waren de belastingplichtigen er niet in geslaagd om via Tax on Web de interesten van hun hypothecaire lening voor hun eigen huis bij de correcte code aan te geven. Zij hadden daarom een bijlage aan hun aangifte gehecht waarin expliciet werd vermeld dat de bedragen aan interesten moesten beschouwd worden als zijnde aangegeven bij de correcte codes.

De administratie gaat echter de belasting heffen zonder rekening te houden met deze bijlage.

Het laatste argument dat door de belastingplichtigen voor de rechtbank werd opgeworpen, bestond uit de stelling dat de administratie op die manier hun aangifte had gewijzigd zonder hen vooraf het bericht van wijziging te sturen, zoals voorzien in artikel 346 WIB.

Dit artikel voorziet dat wanneer de administratie van oordeel is dat zij de netto-inkomsten en de andere gegevens die de belastingplichtige in zijn aangifte heeft opgenomen op, of schriftelijk heeft erkend, moet wijzigen, dat zij aan hem per aangetekend schrijven in kennis moet stellen van de inkomsten en andere gegevens die zij voornemens is in de plaats te stellen van deze die werden aangegeven of schriftelijk erkend en dient zij de redenen te vermelden die naar haar oordeel deze wijziging rechtvaardigen.

In tegenstelling tot de belastingplichtigen zal de rechtbank een cruciaal belang hechten aan deze procedurefout.

De rechtbank zal inderdaad stellen dat, gezien de fiscale wetgeving van openbare orde is, het niet respecteren van artikel 346 van het WIB moet primeren en van rechtswege door de rechtbank moet vastgesteld worden en hij moet besluiten tot de nietigheid van de gevestigde belasting.

De rechtbank bevestigt in dit vonnis dat de bijlagen aan de aangifte integraal deel uitmaken van deze aangifte en dat daar dus uiteraard rekening moet mee gehouden worden bij de vestiging van de belasting.